W praktyce opieka naprzemienna polega na tym, że dziecko mieszka na zmianę z jednym z rodziców w ustalonym okresie (np. w wymiarze dwóch tygodni w miesiącu). Zaznaczyć należy, iż w obowiązujących przepisach regulujących prawo rodzinne i opiekuńcze co prawda nie istnieje zapis odnoszący się wprost system opieki naprzemiennej. Nie oznacza to jednak, że nie można skorzystać z takiej możliwości, mając na uwadze przede wszystkim dobro dziecka.

Zgodny wniosek rodziców dziecka o pozostawienie im władzy rodzicielskiej oraz wspólnie sporządzony plan wychowawczy obejmujący szczegółowe ustalenia w przedmiocie wykonywania kontaktów z dzieckiem, daje możliwość także o ubiega się o opiekę naprzemienną.

Opieka naprzemienna umożliwia utrzymywania kontaktów oraz bliskich relacji przez dziecko z każdym z rodziców. Zarówno dziecko, jak i rodzic mają możliwość spędzania razem czasu w ciągu tygodnia czy też w weekendy, uczestniczenia każdego z rodziców w obowiązku szkolnym (przedszkolnym) dziecka, a także wspieraniu pociechy podczas zajęć dodatkowych rozwijając jego pasje. Z drugiej strony podkreślenia jednak wymaga, że sprawowanie opieki naprzemiennej nad dzieckiem wymaga dyscypliny ze strony rodziców oraz wywiązywania się z ustalonych między rodzicami postanowień. Poza tym opieka naprzemienna – z przyczyn oczywistych – jest możliwa w sytuacji, gdy rodzice mieszkają blisko siebie (tak aby dziecko mogło uczęszczać do szkoły w jednej miejscowości). Odnosząc się natomiast do obowiązku alimentacyjnego rodziców względem dziecka, jeśli rodzice są w stanie zapewnić porównywalne warunki utrzymania dziecka można zakładać, iż każde z nich będzie ponosiło koszty związane z utrzymaniem i wychowaniem dziecka po połowie (decydując wspólnie o co istotniejszych dodatkowych wydatkach). W innym wypadku można rozważyć zasądzenie alimentów od rodzica posiadającego wyższe możliwości zarobkowe, adekwatnie do potrzeb dziecka, aby szanse rozwoju dziecka w obu miejscach zamieszkania były porównywalne. Jednak podkreślenia wymaga, iż tego typu rozstrzygnięcia zawsze mają charakter indywidualny i zależą od okoliczności konkretnej sprawy.

Opieka naprzemienna jest zatem rozwiązaniem, które umożliwia pełny udział każdego rodzica w wychowaniu dziecka, a także partycypacje w obowiązkach z tego wynikających. Ten typ opieki może w rezultacie wpływać na właściwy rozwój dziecka, który co do zasady ma możliwość spędzania czasu z każdym z rodziców w różnych aspektach swojego życia. Jednak ocena, czy opieka naprzemienna w danej sytuacji jest możliwa, podlega każdorazowemu rozstrzygnięciu w toku postępowania sądowego.

Jak już zostało wspomniane powyżej, opisany typ opieki wymaga maksymalnego zaangażowania każdego z rodziców celem zapewnienia dziecku stabilizacji oraz wywiązywania się względem niego z codziennych obowiązków.

Należy mieć przede wszystkim na uwadze, że nasza pociecha będzie musiała przemieszczać się z miejsca zamieszkania swoich rodziców, a o co trzeba będzie zadbać (odbieranie i zawożenie dziecka po ustalonym upływie czasu będzie stanowiło bowiem obowiązek każdego rodzica…). Poza tym rodzice będą zobowiązani również do zorganizowania dziecku odpowiedniego kąta w swoich miejscach zamieszkania i zapewnienia mu właściwego wsparcia w tej przecież zupełnie nowej oraz niełatwej sytuacji.

Zaprezentowany powyżej sposób realizacji opieki nad dzieckiem po rozstaniu rodziców, wydaje się dobrym rozwiązaniem zwłaszcza dla dziecka, które również musi się odnaleźć w nowej rzeczywistości. Rodzice powinni jednak pamiętać, że o powodzeniu tego typu opieki przesądzać będzie przede wszystkim to, jak oni zamierzają się wywiązywać ze swoich zobowiązań względem dziecka (i względem siebie), a także jak uda im się przekonać do swoich planów sąd, do którego będzie należało ostatnie słowo w sprawie.