Prawa i obowiązki małżonków - obowiązek przyczyniania się do zaspokajania potrzeb rodziny

Zawarcie małżeństwa skutkuje m.in. tym, że każdy z małżonków ma względem siebie zarówno prawa,
jak i obwiązki.
W kontekście powyższego oraz odnosząc się do obowiązków małżonków wynikających z przepisów
prawa (tj. Dział II Ustawy Kodeks Rodzinny i Opiekuńczy) przedmiotem niniejszego wpisu będzie
charakterystyka obowiązku przyczynienia się małżonków do zaspokajania potrzeb rodziny.

Prawa i obowiązki małżonków

Art. 27
Oboje małżonkowie obowiązani są, każdy według swych sił oraz swych możliwości zarobkowych i majątkowych, przyczyniać się do zaspokajania potrzeb rodziny, którą przez swój związek założyli. Zadośćuczynienie temu obowiązkowi może polegać także, w całości lub w części, na osobistych staraniach o wychowanie dzieci i na pracy we wspólnym gospodarstwie domowym.

Jedną z form współdziałania małżonków jest obowiązek dostarczenia środków w celu zapewnienia prawidłowego funkcjonowania rodziny. Jednocześnie podkreślenia wymaga, iż niespełnianie lub nienależyte spełnianie wskazanego obowiązku uprawnia jednego z małżonków do wystąpienia do sądu z wnioskiem o zasądzenie świadczenia w celu zaspokojenia potrzeb rodziny.

Podkreślania wymaga, iż zgodnie z uregulowaniami wynikającymi z przepisów prawa małżonek ma możliwość: w trakcie trwania małżeństwa żądać od drugiego małżonka świadczeń na podstawie art. 27 KRiO w trakcie procesu rozwodowego wystąpić z wnioskiem o zabezpieczenie zaspokojenia potrzeb rodziny (art. 445 KPC), a także w wyroku rozwodowym, albo po uprawomocnieniu się wyroku rozwodowego, żądać alimentów od byłego małżonka na podstawie art. 60 KRiO.

Obowiązek przewidziany w z art. 27 KRiO. wygasa na skutek ustania małżeństwa, a także orzeczenia sepracji. Jednocześnie na podstawie powyższego przepisu można żądać zaspokojenia bieżących i przyszłych potrzeb rodziny, a nie potrzeb „przeszłych”. W przepisach wyraźnie wskazano, że art. 27 i 28 KRiO regulują „obowiązek przyczyniania się do zaspokojenia potrzeb rodziny jako całości”. A zatem świadczenie, o którym mowa w niniejszym wpisie, służy zaspokojeniu potrzeb wszystkich członków rodziny, a w tym także drugiego małżonka. W piśmiennictwie zwraca się uwagę, że zakres obowiązku zależy m.in. od liczebności rodziny, ponieważ o do zasady rodzice powinni ze swoimi dziećmi dzielić także środki niezbędne dla ich własnego utrzymania.

Ustawodawca w przywołanym art. 27 KRiO wskazał zasadniczo na dwa sposoby zaspokajania potrzeb rodziny poza obowiązkiem zaspokojenia potrzeb materialnych. Zgodnie z przepisem realizacja obowiązku może polegać na: osobistych staraniach o wychowanie dzieci, pracy we wspólnym gospodarstwie domowym.
Wskazane powyżej sposoby mogą wyczerpywać obowiązek zaspokajania potrzeb rodziny, co ma miejsce wówczas, gdy np. niepracująca żona zajmuje się wychowaniem dzieci oraz prowadzeniem domu (bądź też wypełniać powyższy obowiązek w części). Sąd w konkretnym przypadku, kiedy to jeden z małżonków zamierza dochodzić świadczeń przewidzianych w art. 27 KRiO, będzie musiał podjąć działania mające na celu rozstrzygnięcie, czy drugi z małżonków w wystarczający sposób spełnia ciążący na nim ustawowo obowiązek.

Tym samum przepisy Kodeksu rodzinnego i opiekuńczego chronią małżonka, który innymi słowy nie podejmuje pracy zawodowej i nie uzyskuje wynagrodzenia. Przywołany przepis stanowi podstawę do dochodzenia należności na rzecz rodziny. Natomiast każdy z małżonków może również wystąpić do sądu o nakazanie wypłacania do jego rąk wynagrodzenia drugiego małżonka zgodnie z brzmieniem art. 28 KRiO – tj. naruszenie obowiązku zaspokajania potrzeb rodziny może prowadzić do wystąpienia przez jednego z małżonków z wnioskiem o wypłatę wynagrodzenia za pracę lub innych należności, które uzyskał drugi z małżonków, naruszający powyższy obowiązek.

skontaktuj się z nami

Potrzebujesz pomocy?